Essays – Geldofcs

Het tompouce-model (december 2022)

Dit essay heb ik geschreven op verzoek van het bestuurlijk platvorm voor het Groene Hart. Het gaat over de gebiedsgerichte aanpak. Er zijn twee harde lagen: (1) de beleidsvormingsarena met harde doelen en (2) de mensen in de praktijk die dag in dag uit bezig zijn met overleven. Daar tussenin - in een tussenruimte - bevinden zich de verbinders. Zij proberen de twee harde lagen met elkaar verbinden, maar lopen de kans weggedrukt te worden.

De stekker (28 april 2023)

Hoe verbind je beleid met de praktijk van gebiedsprocessen? Dit essay heb ik geschreven van Willem Jan van Elsacker. We definiëren een stekker hiervoor waarin: (1) risico's worden gespreid, (2) een deel van de financiële bronnen wordt ontlabeld en (3) een overheidsbenadering van doelen centraal wordt omgekeerd naar een praktijkbenadering waarbij waarden centraal staan. Zonder deze stekker, zo stellen we, blijven gebiedsprocessen steken.

De afname van gebiedskennis (april 2021)

Dit essay gaat over de gebiedskennis van waterschapmedewerkers, maar een soortgelijke notitie zou ik ook kunnen schrijven over gemeenteambtenaren. Vooral medewerkers die dag in dag uit in het veld actief zijn, kaarten het onderwerp aan. De gebiedskennis neemt af, zo stellen ze, en waar deze nog wel aanwezig is wordt er onvoldoende mee gedaan. Is dit een probleem?

Integraal en geïntegreerd werken (maart 2022)

Dit essay heb ik samen met Geert Roovers geschreven. Het gaat over het onderscheid tussen integraal en geïntegreerd werken en is geschreven in het kader van de RSP Bodem en Ondergrond. Het is van belang bodem en ondergrond volwaardig in te brengen in ruimtelijke projecten. Echter, velen zie alleen wat zich boven het maaiveld bevindt... totdat de bodem zakt. Zie voor extra informatie ook deze link

Bakens (maart 2021)

Dit essay maakt onderscheid tussen geïntegreerd en integraal werken. Dat lijken gelijke processen, ze zijn echter fundamenteel anders. Het bouwt voort op het onderscheid dat ik maak tussen deelnemers en toeschouwers. Sta je met beide voeten op de grond of sta je op afstand? Beide werkwijzen hebben waarde. Bakens zorgen ervoor dat deze elkaar versterken. In de huidige situatie werken geïntegreerd en integraal elkaar vaak tegen. Het essay gaat expliciet in op de relatie tussen de Omgevingswet en de noodzaak bakens te plaatsen.

Bergrede van het platteland (juni 2020)

Op 8 juni 2020 waren de opnamen van Omrop Fryslân op ons erf, ten behoeve van de bergredes van het platteland, een serie die uitgezonden is op NPO2. Ter voorbereiding moesten de deelnemers een essay schrijven van circa 1200 woorden, over de periode na de coronacrisis. Wat staat ons te wachten? Wat kunnen we doen om dreigende luchten te doen opklaren? In de optimistische versie van het essay toon ik perspectieven op vier schaalniveaus. Zie ook de blog hierover op deze link

Redeneerlijnen waterveiligheid (maart 2019)

Dit essay is een uiting van hardop nadenken. Soms snap ik iets niet. In dit geval gaat het om de normen die worden gehanteerd bij de versterking van waterkeringen. Voor het afleiden van de normen worden bepaalde uitgangspunten gehanteerd. Als je vervolgens maatregelen ontwerpt die ervoor zorgen dat de gehanteerde uitgangspunten niet meer juist zijn, kloppen de normen dan wel? Ik heb zelf het vermoeden dat als de normen eenmaal zijn bepaald, deze als waarheden worden gehanteerd bij waterveiligheidsstudies, terwijl mij geleerd is altijd kritisch na te blijven denken.

De fundamentele omdraaiing (26 mei 2016)

Op 26 mei 2016 nam Wout Veldstra (formeel) afscheid als stadsecoloog van de gemeente Groningen. Ik mocht daar een lezing geven. Het essay dat ten grondslag ligt aan deze lezing kunt u downloaden door op het plaatsje te klikken. Centraal in de presentatie staat de fundamentele omdraaiing: "Daarbij stel je niet de modellen centraal, maar de praktijk. In mijn ogen is dat even fundamenteel als dat we zeggen van: de aarde draait om de zon en niet andersom. Modellen kunnen ons helpen. Ze structureren processen en scherpen onze geest. Echter, ze mogen niet bepalen wat we moeten gaan doen." De Powerpoint van de lezing verkrijgt u via deze link

Gilden 2.0 (november 2013)

Op 13 en 14 november was er bijeenkomst georganiseerd op kasteel Sterkenburg. De nieuwe DG van DGRW van het ministerie van Infrastructuur en Milieu Peter Heij had een vijftiental mensen uit de waterwereld uitgenodigd om te reflecteren over de toekomst van waterbeheer in Nederland. Ik mocht 's avonds tijdens maaltijd een presentatie houden. Deze heb ik gericht op Gilden 2.0.

Manifest over water en ervaringskennis (voorjaar 2008)

Dit manifest heb ik geschreven met Albert Cath, André Oldenkamp, Roel Valkman en Gijsbert van der Heijden. Het vormt de aftrap voor het proiject over water en ervaringskennis dat in opdracht van "Leven met water" wordt uitgevoerd en waar gekeken wordt naar de rol van ervaringskennis bij Waternet, Hoogheemraadschap van Delfland, waterschap Hollandse Delta en de Waterdienst, Zie ook bij Wetenschap (projecten).

De Waterwig (april 2008)

In dit essay wordt informatie opgedeeld in drie groepen: micro, meso en macro. Macro-informatie is generiek en heeft dus een brede toepassing. Micro-informatie is lokaal en sterk contextafhankelijk. Meso-informatie zit daar tussenin. Essentie van het betoog is dat we te veel willen regelen op macroniveau en onvoldoende ook hebben voor processen op micro- en mesoniveau.

Oproep tot tegenwicht in water (juni 2007)

Wie complexiteit reduceert, valt uiteindelijk ten prooi aan ingewikkeldheid. Deze kenmerkt zich door een dynamiek waarin iedereen druk is, maar nauwelijks resultaten worden geboekt. Wat we nodig hebben zijn mensen die tegenwicht bieden en vanuit de ingewikkeldheid de complexiteit durven opzoeken.

Slow Cities (mei 2006)

Complexe processen vragen om een zekere traagheid. Niet te veel en niet te weinig. Het principe van "Slow Cities" (of Slow Regions) zet in op de inrichting van stedelijk gebied, gericht op kwaliteit van leven in plaats van het voldoen aan normen. "Less haste, more speed." Bij dit essay ben ik veel dank verschuldigd aan Anne Wesselink. Zij heeft de teksten aanzienlijk verscherpt.

Over water en veiligheid (mei 2005)

Veel mensen denken dat risico en veiligheid gelijk zijn. Echter, dat is niet zo. Ook is het raar te streven bij polders in Nederland dat de risico's "bij bewoners tussen de oren komt". In dit essay dat in een opwelling is geschreven probeer ik risico, veiligheid en verantwoordelijkheid te positioneren ten opzichte van elkaar.

Aarde, water, lucht en vuur (april 2005)

Aarde staat voor standvastigheid, lucht voor humor, vuur voor passie en water voor verbinding. Het is de kunst deze begrippen in de juiste dosering binnen projecten te krijgen. Echter, dat gaat wel tegen de ontwikkelingen in.

Betrokkenheid van bewoners in het waterbeheer (mei 2001)

Sommigen denken dat je bij planprocessen zoveel mogelijk 'de burger' moet betrekken. Daardoor wordt "draagvlak gecreëerd." Dit essay nuanceert dat. Draagvlak kun je niet creëren, draagvlak ontstaat en is niet statisch. Het draait om het winnen van vertrouwen. Het essay is vrij oud, maar nog steeds erg actueel.

Kwaliteit in onze Groene Delta (augustus 2001)

Dit essay gaat over ruimtelijke kwaliteit. Deze wordt niet verkregen door achter de tekentafel te zitten, noch door iedereen tevreden te willen stellen. Het vraagt om een ontmoeting tussen top down en bottom up. Het essay beschrijft onder andere het proces rond Bathmen (uit te spreken als Battum) en de Betuwelijn. Het schetst de zogenaamde Battum-up benadering.